პანიკური შეტევები გულისხმობს ძლიერი შიშის გრძნობას, რომელიც მოულოდნელად ეუფლება ადამიანს დღე-ღამის ნებისმიერ მონაკვეთში, თუნდაც ძილის დროს. ადამიანმა შეიძლება ამ დროს დაიჯეროს, რომ გულის შეტევა აქვს, კვდება ან გიჟდება. შიში, რომელსაც ის განიცდის პანიკის შეტევისას, არ შეესაბამება რეალურ ვითარებას და შეიძლება არ იყოს დაკავშირებული იმასთან, რაც მის გარშემო ხდება. პანიკის შეტევის მქონე ადამიანთა უმეტესობას ქვემოთ ჩამოთვლილთაგან რამდენიმე სიმპტომი აქვს:
- მომატებული გულისცემა
- სისუსტის შეგრძნება, თავბრუსხვევა
- ხელ-ფეხის დაბუჟების შეგრძნება
- ძლიერი შიშის განცდა, სიკვდილის მოახლოების შეგრძნება
- ციებ-ცხელება
- სუნთქვის გაძნელება
- ტკივილები გულ-მკერდის არეში
- კონტროლის დაკარგვის შეგრძნება
პანიკის შეტევები ზოგადად ხანმოკლეა, 10 წუთზე ნაკლებია, თუმცა ზოგიერთი სიმპტომი შეიძლება უფრო დიდხანს გაგრძელდეს. თუ ადამიანს ხშირად აქვს პანიკის შეტევა, ეს მიანიშნებს შფოთვით აშლილობაზე.
პანიკის შეტევები 2-ჯერ უფრო მეტ ქალს ემართება, ვიდრე მამაკაცს და სიმპტომები, როგორც წესი ადრეულ მოზრდილობაში იწყება. ჯერჯერობით, არ არის დადგენილი რა იწვევს პანიკურ აშლილობას. თუ ადამიანს აქვს პანიკური შეტევებისადმი ბიოლოგიური მოწყვლადობა, შეიძლება გამოუვლინდეს ცხოვრების მნიშვნელოვანი ცვლილებების (მაგალითად, დაქორწინება, ბავშვის გაჩენა, პირველი სამსახური და ა.შ.) და ძლიერი სტრესის დროს. ასევე არსებობს მოსაზრება, რომ შფოთვითი აშლილობა გენეტიკურია.
ფსიქოთერაპია და მედიკამენტოზური მკურნალობა აუცილებელია პანიკური აშლილობის წარმატებით მართვისთვის.
ისუნთქეთ ღრმად
ღრმად ჩაისუნთქეთ პირით, იგრძენით ჰაერი როგორ ავსებს ნელა თქვენს მკერდს და მუცელს და შემდეგ უფრო ნელა ამოისუნთქეთ. ჩასუნთქვისას დაითვალეთ ოთხამდე, წამით შეისვენეთ და ამოისუნთქეთ ოთხამდე დათვლით.
გააცნობიერეთ, რომ პანიკის შეტევა გაქვთ
იმის აღიარებით, რომ გულის შეტევის ნაცვლად პანიკის შეტევა გაქვთ, შეგიძლიათ შეახსენოთ საკუთარ თავს, რომ ეს დროებითია, ის გაივლის და თქვენ კარგად ხართ.
დახუჭეთ თვალები
შეტევას ამძაფრებს გადაღლა ბევრი გარე სტიმულით. დახუჭეთ თვალები, რათა გაგიმარტივდეთ სუნთქვაზე ყურადღების გადატანა.
სცადეთ „მაინდფულნესი“
პანიკის შეტევებმა შეიძლება გამოიწვიოს რეალობის დაკარგვის შეგრძნება. სცადეთ ყურადღება მიმართოთ თქვენთვის კარგად ნაცნობ ფიზიკურ შეგრძნებებზე, მაგალითად თქვენი ჯინსის სტრუქტურის ხელებით შეგრძნებაზე ან სანაპიროზე ცხელ ქვებზე წოლაზე. ეს დაგეხმარებათ იმის გარკვევაში ვინ ხართ და სად იმყოფებით.
ყურადღება მიმართეთ ერთ საგანზე
აირჩიეთ ერთი საგანი ოთახში და დააკვირდით მის ფორმას, ფერს, ზომას. მთელი ყურადღება გადაიტანეთ მასზე და შესაძლოა, ამ გზით პანიკის სიმპტომები განმუხტოთ.
გამოიყენეთ კუნთების მოდუნების ტექნიკა
ნელ-ნელა მოადუნეთ თქვენი სხეული ფეხის თითებიდან შუბლამდე. ღრმა სუნთქვის მსგავსად, კუნთების მოდუნების ტექნიკას შეუძლია შეაჩეროს თქვენი პანიკური შეტევა თქვენი სხეულის მაქსიმალურად კონტროლით.
წარმოიდგინეთ თქვენი ბედნიერი ადგილი
შეეცადეთ წარმოიდგინოთ თქვენი საყვარელი ადგილი და მაქსიმალურად გაამახვილოთ ყურადღება დეტალებზე. წარმოიდგინეთ თითების თბილ ქვიშაში ჩაძირვა, ან ფიჭვის ხეების მკვეთრი სურნელის შეგრძნება.
ეს ადგილი უნდა იყოს მშვიდი, წყნარი და მომადუნებელი – ხმაურიანი ქუჩები არ გამოგადგებათ, რაც არ უნდა გიყვარდეთ ეს ქალაქები რეალურ ცხოვრებაში.
თან გქონდეთ ლავანდა
ლავანდა ცნობილი დამამშვიდებელი და სტრესის მომხსნელი საშუალებაა. ეს დაგეხმარებათ თქვენი სხეულის მოდუნებაში. თუ იცით, რომ პანიკის შეტევებისადმი ხართ მიდრეკილი, თან ატარეთ ლავანდის ეთერზეთი და შეტევის დროს უყნოსეთ. შეგიძლიათ დალიოთ ლავანდის ან გვირილის ჩაიც.
ესეც გაივლის
უმეორეთ თქვენს თავს, რომ „ესეც გაივლის“.
წყარო: www.webmd.com, www.healthline.com